Cytologia płynna – co to jest i jak często należy ją wykonywać?- wywiad z dr Alicją Appelt specjalistką w dziedzinie ginekologii i położnictwa.
Co to jest cytologia płynna i jak często ją wykonywać?
Cytologia to mikroskopowe badanie pobranego wymazu z tarczy i kanału szyjki macicy. Pobiera się go szczoteczką cytologiczną, a następnie ocenia pod mikroskopem w laboratorium. Badanie pozwala na wykrycie zmian przedrakowych i raka szyjki macicy, a także innych schorzeń, takich jak zapalenie czy nadżerka.
Jak często powinno się wykonywać badanie cytologii?
Według najnowszych wytycznych Polskiego Towarzystwa ginekologów i Polskiego Towarzystwa kolposkopistów z sierpnia 2022 powinno się go wykonywać:
- Przy prawidłowej cytologii i braku HPV (brodawczaka ludzkiego): co 1 do 3 lat.
- Przy nieprawidłowej cytologii lub HPV (brodawczaka ludzkiego): co roku.
Co to jest HPV?
HPV jest to wirus brodawczaka ludzkiego, jest to wirus który ma około 100 genotypów. Powoduje on różne zmiany takie jak brodawki czy kurzajki dobrze znane w dermatologii. Wywołuje również kłykciny kończyste w strefach anogenitalnych oraz może spowodować raka szyjki macicy jak i nowotwór odbytu, sromu, pochwy, natomiast najbardziej popularnym jest rak szyjki macicy.
Czy cytologia płynna z oceną HPV jest dokładna?
Według rekomendacji Polskiego Towarzystwa kolposkopistów i Europejskiego Towarzystwa kolposkopowego jest to jedyne rekomendowane badanie. Badanie, które powinno być wykonywane jest to badanie genotypu czyli badanie HR HPV 14. Takie badanie daje nam pewność o prawidłowym wyniku szyjki macicy.
Dlaczego warto wykonywać badanie cytologii z HPV?
Warto wykonywać takie badanie, aby uchronić się przed nowotworem i wykonywać badanie co 3 lata. Jeżeli wynik cytologii+ HPV jest prawidłowy i nie ma stwierdzonego HPV to badanie wykonywane co 3 lata jest jak najbardziej bezpieczne, gdyż nowotwór szyjki macicy jest nowotworem wolno rozwijającym się.
Korzyści z badania cytologii + HPV:
- Wczesne wykrycie zmian przedrakowych i raka, nawet przed wystąpieniem objawów.
- Możliwość skutecznego leczenia w początkowym stadium choroby.
- Zwiększenie bezpieczeństwa – badanie co 3 lata przy prawidłowym wyniku.
W jakim okresie kobieta powinna udać się na badanie cytologii płynnej?
Według Narodowego Funduszu Zdrowia cytologia powinna być wykonywana u kobiet między 25 a 59 rokiem życia. Według Polskiego Towarzystwa Kolposkopistów kobieta powinna robić badanie cytologii nie krócej niż do 74 roku życia. U kobiet przed 25 rokiem życia nie jest konieczne pobieranie cytologii + HPV, ponieważ większość młodych kobiet ma kontakt z wirusem, natomiast nie oznacza to, że są one zarażone wirusem HPV. Badanie cytologii powinno być wykonywane nie później niż w ciągu 2 lat od rozpoczęcia współżycia. Cytologię najlepiej pobierać w pierwszej fazie cyklu, czyli do owulacji.
Pamiętaj: Regularne badanie cytologiczne to najlepszy sposób na zapobieganie rakowi szyjki macicy!
Przygotowanie do badania cytologicznego:
- Na 24 godziny przed badaniem należy powstrzymać się od stosowania:
- Wkładki dopochwowej
- Tamponów
- Płynów do irygacji
- Leków dopochwowych
- Należy unikać współżycia.
Przebieg badania cytologicznego:
- Badanie odbywa się w gabinecie ginekologicznym.
- Lekarz pobiera wymaz z tarczy i kanału szyjki macicy za pomocą szczoteczki cytologicznej.
- Badanie jest bezbolesne i trwa kilka minut.
Przeciwwskazania do badania cytologicznego:
- Ciąża
- Krwawienie miesiączkowe
- Stan zapalny pochwy
Przykłady nieprawidłowych wyników cytologii:
- ASC-US (atypical squamous cells of undetermined significance) – nieokreślona atypowość komórek płaskich
- AGC (atypical glandular cells) – atypowość komórek gruczołowych
- CIN (cervical intraepithelial neoplasia) – śródnabłonkowa neoplazja szyjki macicy
Możliwe metody leczenia w zależności od wyniku cytologii:
- Leki dopochwowe
- Krioterapia
- Konizacja szyjki macicy
W Centrum Medycznym Pesmed można wykonać badanie cytologii z HPV podczas konsultacji ginekologicznej u dr Alicji Appelt, dr Justyny Soszyńskiej, dr Izabeli Zielińskiej, dr Tetyany Yerokhovej, dr Anny Łukaszewicz- Zwolińskiej, dr Agnieszki Gąsiorek- Kwiatkowej, dr Reginy Marciniak, a także dra Bartosza Sankowskiego.