Profilaktyka miażdżycy: Jak obniżyć cholesterol? Dieta i badania kontrolne.
Miażdżyca to podstępna choroba, która rozwija się latami, prowadząc do zwężenia tętnic i zwiększając ryzyko zawału serca lub udaru. Jednym z kluczowych czynników jej rozwoju jest wysoki poziom cholesterolu LDL (tzw. „złego cholesterolu”). Na szczęście odpowiednia profilaktyka, zmiana nawyków żywieniowych i regularne badania kontrolne mogą znacząco obniżyć ryzyko. Sprawdź, jak zadbać o swoje zdrowie!
Czym jest miażdżyca i dlaczego cholesterol ma znaczenie?
Miażdżyca polega na gromadzeniu się blaszek miażdżycowych w tętnicach, składających się głównie z cholesterolu, tłuszczów i komórek zapalnych. Z czasem prowadzi to do utrudnienia przepływu krwi, czyli niedotlenienia narządów, a nawet całkowitego zamknięcia światła naczynia.
Główne czynniki ryzyka to:
- Podwyższony cholesterol LDL
- Palenie papierosów
- Nadciśnienie tętnicze
- Cukrzyca
- Brak aktywności fizycznej
Dlaczego cholesterol LDL jest groźny?
Jego nadmiar odkłada się w ścianach naczyń, inicjując proces zapalny i tworzenie blaszek miażdżycowych.
Jak obniżyć cholesterol? Kluczowe zasady diety.
Dieta odgrywa kluczową rolę w profilaktyce miażdżycy.
Oto 5 zasad żywieniowych, które pomogą kontrolować poziom cholesterolu:
- Wyeliminuj tłuszcze trans – unikaj produktów przetworzonych, fast foodów, margaryn utwardzonych.
- Zwiększ spożycie błonnika – sięgaj po pełnoziarniste pieczywo, płatki owsiane, warzywa i owoce. Błonnik wiąże cholesterol w jelitach i ułatwia jego wydalanie.
- Wybieraj zdrowe tłuszcze – oliwa z oliwek, awokado, orzechy i ryby morskie (czyli źródło kwasów omega-3) to Twoi sprzymierzeńcy.
- Ogranicz czerwone mięso – zastąp je chudym drobiem, roślinami strączkowymi lub tofu.
- Wprowadź sterole roślinne – znajdziesz je w specjalnych margarynach lub suplementach. Redukują wchłanianie cholesterolu z pożywienia.
Przykładowy jadłospis na dzień:
– Śniadanie: Owsianka z jagodami i łyżką siemienia lnianego,
– Obiad: Pieczony łosoś z quinoa i surówką z kapusty kiszonej,
– Kolacja: Sałatka z ciecierzycą, awokado i oliwą z oliwek.
Badania kontrolne – co i kiedy wykonywać?
Regularne monitorowanie zdrowia to podstawa profilaktyki miażdżycy. Oto lista badań, które warto wykonywać:
- Lipidogram – badanie poziomu cholesterolu całkowitego, LDL, HDL i trójglicerydów. Zalecane co 3-5 lat (u osób po 40. roku życia – co 1-2 lata).
- Ciśnienie krwi – pomiary minimum raz w roku. Wartości powyżej 140/90 mmHg wymagają konsultacji z lekarzem.
- Glukoza na czczo – kontrola ryzyka cukrzycy, która także przyspiesza rozwój miażdżycy.
- BMI i obwód talii – nadwaga i otyłość brzuszna to czynniki ryzyka.
Jeśli w rodzinie występowały choroby serca, rozważ badanie hs-CRP (marker stanu zapalnego) lub tomografię tętnic wieńcowych.
Inne elementy profilaktyki miażdżycy:
- Rzuć palenie – nikotyna uszkadza śródbłonek naczyń i przyspiesza odkładanie blaszek miażdżycowych.
- Ruszaj się regularnie – 150 minut umiarkowanej aktywności tygodniowo (np. spacer, jazda na rowerze) poprawia krążenie i obniża LDL.
- Ogranicz alkohol – nadmiar podnosi poziom trójglicerydów.
Wnioski:
- Miażdżyca to cichy wróg – rozwija się bezobjawowo przez lata.
- Dieta bogata w błonnik i zdrowe tłuszcze to najskuteczniejsza.
W Centrum Medycznym Pesmed diagnostyką oraz leczeniem miażdżycy i jej powikłań zajmują się następujący specjaliści:
- Wojciech Barancewicz – Kardiolog
- Łukasz Bryl – USG Doppler
- Bartosz Brzozowski – Endokrynolog
- Justyna Jaraczewska Kardiolog
- Wojciech Jaraczewski – Chirurg naczyniowy
- Joanna Kwaśniewska – Endokrynolog
- Artur Jarzębowski – Kardiolog
- Jerzy Maciejewski – Kardiolog
- Jarosław Mucha – Neurolog
- Monika Nowicka – Neurolog
- Bożena Prokopiuk – Internista
- Iwona Rutkowska – Neurolog
- Dorota Waśniowska– Internista